GPS Waypoints अ‍ॅप्लिकेशन: स्मार्टफोनद्वारे अचूक स्थान निश्चिती

पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरील कोणत्याही ठिकाणाचे अक्षांश (Latitude) व रेखांश (Longitude) यांचे नेमके स्थान जागतिक स्थान निश्चिती प्रणालीच्या (Global Positioning System – GPS) सहाय्याने ठरवले जाते. या तंत्रज्ञानाचा वापर भूमी सर्वेक्षण, जलविज्ञान सर्वेक्षण, वसाहत सर्वेक्षण, अपतटीय संरचना, पुरातत्व नकाशे तयार करणे, वाहतूक व्यवस्थापन, रस्ते व पुलांची निर्मिती, पाईपलाईन व धरणांचे बांधकाम तसेच जलमार्ग व्यवस्थापन यांसारख्या विविध क्षेत्रांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर होतो. पूर्वी जीपीएस संकेत प्राप्त करण्यासाठी स्वतंत्र रिसिव्हरची आवश्यकता होती. या रिसिव्हरच्या मदतीने नेव्हिगेशन व ज्योडेटिक स्थिती निश्चित केली जात होती. परंतु आजच्या आधुनिक युगात स्मार्टफोन हाच जीपीएस रिसिव्हर म्हणून कार्य करतो, त्यामुळे स्वतंत्र यंत्राची गरज उरत नाही. स्मार्टफोनमध्ये जीपीएस वापरण्यासाठी तो अँड्रॉईड (Android) ऑपरेटिंग सिस्टीमवर आधारित असावा आणि त्यात जीपीएस फिचर असणे आवश्यक आहे. स्थान निश्चिती करताना इंटरनेटची आवश्यकता नसते कारण ऑफलाईन मोडमध्ये देखील हे कार्य करता येते. जीपीएसचा वापर अधिक सोपा व परिणामकारक करण्यासाठी GPS Waypoints हे अ‍ॅप्लिकेशन उपयुक्त ठरते. हे अ‍ॅप्लिकेशन गुगल प्ले स्टोअरवर सहज उपलब्ध असून, खालील लिंकवर क्लिक करून स्मार्टफोनमध्ये इंस्टॉल करता येते:

👉 GPS Waypoints App (Google Play Store)

या अ‍ॅप्लिकेशनच्या मदतीने कोणत्याही ठिकाणाचे अक्षांश (Latitude), रेखांश (Longitude), समुद्रसपाटीपासूनची उंची (Altitude – MSL), गती (Speed), दिगांश (Bearing) व अचूकता (Accuracy) याची नोंद घेता येते. Add to Waypoint या पर्यायाने बिंदू स्वरूपातील घटक (उदा. झाड, विहीर), तर Add to Path या पर्यायाद्वारे रेषेच्या स्वरूपातील घटक (उदा. रस्ता, नदी) नोंदवता येतात. नोंदवलेले Waypoints आणि Paths हे .gpx व .kml या फॉरमॅटमध्ये सेव्ह करता येतात. या फाईल्स स्मार्टफोनच्या Internal Storage मधील GPS Waypoints या फोल्डरमध्ये Export करून ठेवता येतात किंवा थेट Share करता येतात. .kml फाईल्स Google Earth सॉफ्टवेअरमध्ये उघडता येतात, त्यामुळे नोंद केलेले Waypoints व Paths थेट नकाशावर पाहता येतात. सामान्यतः स्मार्टफोनच्या मदतीने घेतलेल्या मोजमापांची अचूकता साधारण तीन मीटरपर्यंत असू शकते. स्वतंत्र जीपीएस रिसिव्हरचा वापर न करता फक्त स्मार्टफोन आणि GPS Waypoints अ‍ॅप्लिकेशनच्या सहाय्याने पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरील विविध घटकांची अचूक माहिती सहज प्राप्त करता येते.

GPS Waypoints App Screenshot