Drainage Density Made Easy: Learn and Calculate It Yourself

जलनिस्सारण घनता (Drainage Density)

जलनिस्सारण घनता म्हणजे एखाद्या विशिष्ट प्रदेशातील सर्व जलप्रवाहांची (उदा. नद्या, नाले, उपनद्या) एकूण लांबी आणि त्या प्रदेशाचे एकूण क्षेत्रफळ यांचे गुणोत्तर होय. हे परिमाण भूगोल आणि जलविज्ञान या दोन्ही शाखांमध्ये महत्त्वाचे मानले जाते, कारण ते दर्शवते की एखाद्या क्षेत्रात पाण्याचा निचरा किती प्रभावीपणे होतो.

जास्त घनता असलेल्या प्रदेशात जलप्रवाहांचे जाळे दाट असते, ज्यामुळे पाण्याचा निचरा वेगाने होतो आणि मातीची धूप होण्याचा धोका वाढतो. याउलट, कमी घनता असलेल्या क्षेत्रात प्रवाह कमी असल्यामुळे पाण्याचा निचरा मंद गतीने होतो, मात्र अशा जमिनी सिंचन आणि शेतीसाठी अधिक योग्य ठरू शकतात. यामुळेच पूर व्यवस्थापन, माती संवर्धन, कृषी नियोजन आणि पाणलोट क्षेत्र विकास या विविध बाबींसाठी जलनिस्सारण घनतेचा अभ्यास आवश्यक ठरतो.

\[ D_d = \frac{L}{A} \]

  • L = एकूण जलप्रवाहांची लांबी (किमी)
  • A = प्रदेशाचे एकूण क्षेत्रफळ (किमी²)
  • Dd = जलनिस्सारण घनता (किमी/किमी²)

कॅल्क्युलेटर

Sources: Horton (1945); Strahler (1957); Smith et al. (2010); Singh (2015).

फॉन्ट डिस्प्ले होत नाहीये?

तुमच्या डिव्हाइसवर मराठी मजकूर योग्यरित्या दिसत नसेल, तर खालील 'मुक्ता' (Mukta) फॉन्ट डाउनलोड करा आणि इन्स्टॉल करा.