QGIS USER INTERFACE

जीआयएसचे कार्य करण्यासाठी आज विविध प्रकारचे जीआयएस सॉप्टवेअर उपलब्ध आहेत. त्यामध्ये काही कमर्शियल आहेत तर काही ओपन सोर्स सॉप्टवेअर आहेत. ओपन सोर्स सॉप्टवेअरमध्ये क्यूजीआयएस हे अतिशय लोकप्रिय असलेले सॉप्टवेअर असून आजच्या अव्वल जीआयएस सॉप्टवेअर मध्ये याचा समावेश होतो. म्हणून आपण या कोर्समध्ये भौगोलिक सूचना प्रणालीचा परिचय क्यूजीआयएस या सॉप्टवेअरच्या सहाय्याने करणार आहोत. आज आपण क्यूजीआयएस इंटरफेसची मूलभूत रचना बनविणार्‍या मेनू, टूलबार, नकाशा कॅनव्हास आणि लेयर लिस्टचा परीचय करून घेणार आहोत.




Georeferencing in QGIS (Marathi):
जिओरफरेन्सिंग ही एक डिजिटल किंवा रास्टर प्रतिमा घेण्याची आणि प्रतिमेत भौगोलिक माहिती जोडण्याची एक प्रक्रिया आहे. (Georeferencing is the process of assigning real-world coordinates to each pixel of the raster.) म्हणजेच जिओरफरेन्सिंग ही रास्टरच्या प्रत्येक पिक्सेलला रिअल-वर्ल्ड कोऑर्डिनेट्स देण्याची प्रक्रिया आहे. 'Georeferencing in Q GIS (Marathi)' या विडीओमध्ये, जिओरफरेन्सिंग (Georeferencing) म्हणजे काय?, जिओरफरेन्सिंग साठी आवश्यक असणारा डेटा स्त्रोत तसेच 'Quantum GIS (QGIS)' या Open Source सॉफ्टवेअरच्या माध्यमातून, स्कॅन किंवा डाउनलोड केलेल्या नकाशांना कशाप्रकारे जिओरफरेन्सिंग करतात याविषयीच्या माहितीचे सादरीकरण मराठी भाषेत करण्यात आलेले आहे.
Digitization with QGIS (Marathi):
जीआयएस तज्ञांचे डिजिटायझिंग करणे हे एक सामान्य कार्य आहे. डिजिटायझिंग म्हणजे कागदाचा नकाशा किंवा प्रतिमा डेटाचे वेक्टर डिजिटल डेटामध्ये स्पष्टीकरण आणि रूपांतरित करण्याची प्रक्रिया आहे. थोडक्यात, जीआयएसमध्ये डिजिटायझिंग म्हणजे हार्डकॉपी किंवा स्कॅन केलेल्या नकाशातील भौगोलिक वैशिष्ट्ये बिंदू, रेखा किंवा बहुभुज स्वरूपात वेक्टर लेयरमध्ये रुपांतरीत करण्याची प्रक्रिया आहे. Manual digitizing आणि ऑन स्क्रीन डिजिटायझिंग अशा डिजिटायझिंगच्या पद्धती आहेत.


Preparation of Distribution Maps Using QGIS (Marathi):
Introduction to GIS with QGIS या कोर्समध्ये QGIS या software च्या सहाय्याने वितरणात्मक नकाशे कसे तयार केले जातात याचा अभ्यास केलेला आहे. यामध्ये सांगली जिल्ह्यातील लोकसंख्येची घनता छायापद्धतीच्या नकाशाच्या सहाय्याने दर्शविण्यात आलेली आहे. सांख्यिकीय आकडेवारी प्रदर्शित करण्याच्या पद्धतीपासून ते QGIS सॉप्टवेअरमध्ये नकाशा तयार करण्यापर्यंतच्या सर्व बाबींचा विचार या व्हिडिओमध्ये केलेला आहे. सांख्यिकीय आकडेवारी आलेख आणि आकृत्यांच्या सहाय्याने प्रदर्शित केली जाते त्याचबरोबर अशाप्रकारची सांख्यिकीय आकडेवारी एखाद्या सांख्यिकीय पद्धतीच्या सहाय्याने संबंधित क्षेत्रातील नकाशात दर्शविली जाते त्यास वितरण नकाशे असे म्हणतात. थोडक्यात, नैसर्गिक किंवा सांस्कृतिक घटकांचे वितरण प्रदर्शित करणाऱ्या नकाशास वितरण नकाशे असे म्हणतात. या व्हिडिओ मध्ये सांगली जिल्ह्यातील लोकसंख्येची घनता छाया पद्धतीच्या सहाय्याने प्रदर्शित करण्यात आलेली आहे. छाया पद्धतीच्या नकाशामध्ये विविध घनत्वाच्या छायेद्वारे एखाद्या भौगोलिक घटकांची क्षेत्रानुसार सरासरी संख्या किंवा शेकडा प्रमाण दर्शविले जाते.